Điểm hòa vốn - Một thuật ngữ quan trọng giúp doanh nghiệp kiểm soát chi phí và tối ưu hóa lợi nhuận. Hiểu và xác định chính xác điểm hòa vốn không chỉ giúp doanh nghiệp đánh giá đúng tình hình tài chính mà còn hỗ trợ nhà quản lý đưa ra những quyết định chiến lược hiệu quả. Trong bài viết này, KIEN THUC KINH TE sẽ cùng bạn tìm hiểu khái niệm điểm hòa vốn, phương pháp tính toán chính xác và ứng dụng thực tế để nâng cao hiệu suất kinh doanh.

Điểm hòa vốn là gì?

Khái niệm điểm hòa vốn

Điểm hòa vốn (Break Even Point - viết tắt là BEP) là điểm mà tại đó tổng doanh thu bằng tổng chi phí đã bỏ ra. Nói cách khác, tại điểm hòa vốn, doanh nghiệp không bị lỗ nhưng cũng chưa có lãi.

Điểm hòa vốn được xác định bằng sản lượng hòa vốn (tính theo sản phẩm đã bán được), doanh thu hòa vốn (tính bằng tiền) và thời gian để hòa vốn, vì vậy nên được coi là một mốc xác định lãi lỗ.

BEP là yếu tố quan trọng được đánh giá đầu tiên khi bạn quyết định đầu tư vào 1 mô hình kinh doanh nào đó. Nếu thành lập 1 doanh nghiệp hay bắt đầu 1 dự án kinh doanh, việc tính điểm hòa vốn phải bao gồm các chi phí dự trù về quản lý doanh nghiệp và những chi phí liên quan.

Đối với các doanh nghiệp khác, điểm hoà vốn là một công cụ hữu ích không chỉ để phân tích chi phí và đánh giá lợi nhuận ở các mức doanh số khác nhau, mà còn để chứng minh tiềm năng phục hồi của doanh nghiệp sau những tình huống khó khăn.

Điểm hòa vốn là gì?

Phân loại điểm hoà vốn

Điểm hòa vốn được phân thành 2 loại là điểm hòa vốn kinh tế và điểm hòa vốn tài chính. Cụ thể như sau:

Điểm hòa vốn kinh tế: Là điểm mà tại đó doanh thu đạt được bằng tổng chi phí sản xuất kinh doanh (bao gồm định phí và biến phí, chưa tính đến lãi suất vay vốn kinh doanh), lợi nhuận của doanh nghiệp trước lãi vay bằng 0, thuế của doanh nghiệp bằng 0.

Điểm hòa vốn tài chính: Là điểm mà tại đó doanh thu bằng tổng chi phí sản xuất kinh doanh, bao gồm cả lãi vay vốn kinh doanh cần trả. Tại đây, lợi nhuận trước thuế của doanh nghiệp bằng không.

>>>Xem thêm: Vốn Pháp Định Là Gì? Những Ngành Yêu Cầu Đóng Vốn Pháp Định

Công thức tính điểm hoà vốn

Điểm hòa vốn là thời điểm doanh nghiệp đã trang trải hết chi phí cố định. Nói cách khác, khi lợi nhuận trước thuế (hay lãi trên số dư đảm phí) vừa đủ để bù đắp toàn bộ chi phí cố định, doanh nghiệp chính thức không còn chịu áp lực từ các khoản chi này và bắt đầu tạo ra lợi nhuận.

Công thức tính điểm hòa vốn

Có 2 cách tính điểm hòa vốn trong đầu tư và kinh doanh:

- Khi doanh nghiệp kinh doanh 1 sản phẩm, công thức tính điểm hòa vốn như sau:

Điểm hòa vốn = Tổng chi phí cố định/(Giá bán 1 sản phẩm - Chi phí biến đổi của 1 sản phẩm)

Ví dụ: Giả sử giá bán của một sản phẩm là 80.000 VNĐ, chi phí cố định mỗi năm là 600.000 VNĐ, chi phí biến đổi cho mỗi sản phẩm là 20.000 VNĐ, thì điểm hòa vốn được tính như sau:

Điểm hòa vốn = 600.000/(80.000-20.000) = 600.000/60.000 = 10 sản phẩm

Điều này có nghĩa là doanh nghiệp cần bán 10 sản phẩm để đạt điểm hòa vốn, tức là không lỗ cũng không lãi.

 

Điểm hòa vốn là thời điểm doanh nghiệp đã trang trải hết chi phí cố định

- Khi doanh nghiệp kinh doanh cùng lúc nhiều sản phẩm thì cách tính điểm hòa vốn trong doanh nghiệp kinh doanh nhiều sản phẩm

Bước 1: Tính tỷ lệ sản phẩm

Tỷ lệ sản phẩm = (Doanh thu mặt hàng/Tổng doanh thu của doanh nghiệp) x 100%

Bước 2: Tính phần trăm số dư bình quân đảm phí

Phần trăm số dư bình quân đảm phí = Tỷ lệ số dư đảm phí của từng mặt hàng x Tỷ lệ mặt hàng tương ứng

Bước 3: Tính doanh thu hòa vốn

Doanh thu hòa vốn = Tổng định phí/Tỷ lệ số dư đảm phí bình quân

Bước 4: Tính doanh thu hòa vốn của sản phẩm

Doanh thu hòa vốn của sản phẩm = Doanh thu hòa vốn x Tỷ lệ kết cấu của mặt hàng cần tính

- Cách tính điểm hòa vốn trong đầu tư chứng khoán

Điểm hòa vốn = (Số tiền mua chứng khoán + lãi vay)/Số cổ phiếu

Những lưu ý khi xác định điểm hòa vốn

Để tính toán điểm hòa vốn một cách chính xác, cần xác định chi phí biến đổi và chi phí cố định, cũng như phân chia chúng một cách rõ ràng. Tính toán điểm hòa vốn trở nên phức tạp hơn khi doanh nghiệp kinh doanh nhiều loại sản phẩm khác nhau với các giá và chi phí biến đổi khác nhau.

Trong trường hợp này, việc quy đổi về một sản phẩm chuẩn duy nhất để tính điểm hòa vốn là cần thiết. Đồng thời cần lưu ý đến tỷ lệ đóng góp của từng sản phẩm vào tổng doanh thu và tổng chi phí biến đổi.

Cũng cần lưu ý rằng trong môi trường kinh tế lạm phát, việc phân tích điểm hòa vốn có thể bị sai lệch do công thức tính không phụ thuộc vào giá trị tiền tệ. Do đó, khi tính toán điểm hòa vốn, cần chú ý đến giá trị tiền tệ tại các thời điểm khác nhau.

Một cách hiệu quả để phân tích và quản lý điểm hòa vốn là thể hiện vị trí của nó lên đồ thị để dễ dàng quan sát và xác định xu hướng kinh doanh. Điều này giúp cho việc đưa ra quyết định kinh doanh hiệu quả hơn và ứng phó được với biến động của thị trường và môi trường kinh tế.

Những yếu tố làm tăng và giảm điểm hoà vốn 

Yếu tố làm tăng điểm hoà vốn

Tăng doanh số bán hàng khách hàng: Khi doanh số bán hàng tăng, nhu cầu sản phẩm cao hơn, doanh nghiệp cần gia tăng sản lượng sản xuất. Điều này dẫn đến chi phí sản xuất tăng lên, làm điểm hòa vốn tăng để bù đắp các chi phí bổ sung.

Tăng chi phí sản xuất: Khi giá nguyên vật liệu, nhân công, hoặc các chi phí biến đổi khác tăng lên mà giá bán không đổi, điểm hòa vốn sẽ tăng để bù đắp các chi phí này.

Chi phí sửa chữa thiết bị: Các thiết bị sản xuất bị hỏng hóc hoặc dừng hoạt động dẫn đến giảm sản lượng, tăng chi phí vận hành hoặc chi phí sửa chữa. Điều này cũng dần đến làm tăng điểm hòa vốn.

Những yếu tố làm tăng và giảm điểm hoà vốn 

>>>Xem thêm: A-Z KINH NGHIỆM THUÊ MẶT BẰNG KINH DOANH

Những yếu tố làm giảm điểm hòa vốn

Tăng giá bán sản phẩm: Khi giá bán sản phẩm tăng, tỷ lệ lợi nhuận gộp tăng lên, doanh nghiệp sẽ đạt hòa vốn ở mức sản lượng hoặc doanh thu thấp hơn.

Áp dụng phương pháp sản xuất hiệu quả hơn: Tối ưu hóa quy trình sản xuất hoặc áp dụng công nghệ mới sẽ giúp giảm chi phí biến đổi và chi phí cố định, từ đó giảm điểm hòa vốn.

Thuê ngoài (Outsourcing): Thuê ngoài các quy trình sản xuất hoặc logistics giúp giảm chi phí sản xuất, đặc biệt khi doanh nghiệp mở rộng quy mô. Điều này làm giảm tổng chi phí cần bù đắp, từ đó giảm điểm hòa vốn.

Giảm chi phí cố định: Cắt giảm các chi phí cố định như tiền thuê văn phòng, nhà xưởng, hoặc tái cấu trúc bộ máy tổ chức có thể giúp giảm điểm hòa vốn.

Ý nghĩa của điểm hòa vốn trong kinh doanh

Điểm hòa vốn có ý nghĩa quan trọng đối với doanh nghiệp, cụ thể như sau:

Đánh giá hiệu quả tài chính của doanh nghiệp: Điểm hòa vốn cho phép doanh nghiệp xác định mức doanh thu hoặc sản lượng tối thiểu cần đạt để không lỗ. Điều này sẽ đặc biệt hữu ích trong việc đánh giá tính khả thi của một dự án kinh doanh hoặc kế hoạch sản xuất mới.

Hỗ trợ ra quyết định giá bán và kiểm soát chi phí: Điểm hòa vốn giúp nhà quản trị hiểu rõ tác động của giá bán, chi phí biến đổi, và chi phí cố định đến lợi nhuận. Nếu chi phí tăng (ví dụ, giá nguyên vật liệu tăng), doanh nghiệp có thể dựa vào điểm hòa vốn để điều chỉnh giá bán hoặc cắt giảm chi phí ở các khâu khác.

Ứng dụng thực tế:

• Quyết định giá bán: Nếu điểm hòa vốn cao, doanh nghiệp cần xem xét tăng giá sản phẩm.
• Kiểm soát chi phí: Cắt giảm các chi phí không cần thiết để giảm mức doanh thu cần thiết đạt hòa vốn.

Lập kế hoạch tài chính và phân tích kịch bản kinh doanh: Bằng việc phân tích điểm hòa, doanh nghiệp có thể lên kế hoạch tài chính, dự đoán dòng tiền, và đánh giá khả năng sinh lời. Khi đó, nhà quản lý cần tính toán điểm hòa vốn trong các trường hợp khác nhau, ví dụ khi giá nguyên vật liệu biến động hoặc khi doanh số giảm.

 

 

Ý nghĩa của điểm hòa vốn trong kinh doanh

Đo lường mức độ an toàn tài chính (Margin of Safety): Điểm hòa vốn là cơ sở giúp xác định biên độ an toàn tài chính – mức doanh thu mà doanh nghiệp vượt trên điểm hòa vốn. Biên độ an toàn cao đồng nghĩa với việc doanh nghiệp có khả năng chịu đựng tốt trước những biến động bất ngờ trên thị trường.

Hỗ trợ thuyết phục nhà đầu tư: Khi trình bày kế hoạch kinh doanh, điểm hòa vốn là yếu tố giúp nhà đầu tư đánh giá tính khả thi và lợi nhuận tiềm năng của dự án.Nhà đầu tư thường mong muốn biết thời gian dự án bắt đầu có lợi nhuận và mức độ an toàn tài chính.

Định hướng chiến lược phát triển dài hạn: Dựa vào điểm hòa vốn, doanh nghiệp có thể đưa ra các kế hoạch kinh doanh, chiến lược mở rộng sản xuất, đa dạng hóa sản phẩm, hoặc tối ưu hóa hoạt động hiện tại.

>>> Xem thêm: TẤT TẦN TẬT KIẾN THỨC VỀ MÔ HÌNH KINH DOANH

Tạm kết 

Điểm hòa vốn là một chỉ số quan trọng giúp doanh nghiệp xác định mức doanh thu tối thiểu cần đạt để không bị lỗ. Hiểu và tính toán chính xác điểm hòa vốn giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí, định giá sản phẩm hợp lý và đưa ra chiến lược kinh doanh hiệu quả. Việc kiểm soát các yếu tố ảnh hưởng đến điểm hòa vốn sẽ góp phần nâng cao lợi nhuận và đảm bảo sự ổn định tài chính.

Theo dõi và điều chỉnh điểm hòa vốn thường xuyên giúp doanh nghiệp có cơ sở vững chắc để mở rộng sản xuất, tối ưu nguồn lực và phát triển bền vững. Nếu bạn quan tâm đến các công cụ tài chính và phương pháp quản lý hiệu quả, đừng quên theo dõi KIEN THUC KINH TE để cập nhật những thông tin hữu ích!