Tình hình kinh tế - tài chính toàn cầu đang ở mức báo động. Dấu hiệu về khủng hoảng kinh tế tại Việt Nam đang ngày càng rõ rệt. Dự báo năm 2023 sẽ khó khăn hơn rất nhiều cả, ảnh hưởng lớn nhất là những người lao động, doanh nghiệp kinh doanh. Để có những chuẩn bị cho kế hoạch kinh doanh tiếp theo, đừng bỏ lỡ những dự đoán dưới đây nhé.

Suy thoái kinh tế là gì?

Suy thoái kinh tế (Economic/Recession Downturn) theo định nghĩa của cơ quan nghiên cứu kinh tế quốc gia Mỹ (NBER) được hiểu là sự tụt giảm hoạt động kinh tế của cả nước và kéo dài liên tiếp trong những nhiều tháng sau.

Năm 2023 được dự đoán sẽ rất khó khăn về kinh tế

Trong kinh tế học vĩ mô, suy thoái kinh tế có khái niệm là sự suy giảm trong GDP – tổng sản phẩm quốc nội thực tế trong khoảng thời gian từ hai quý liên tiếp. Đồng nghĩa rằng tốc độ tăng trưởng kinh tế sẽ có giá trị âm trong khoảng hai quý trở lên.

Việc suy thoái kinh tế kéo dài có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới nền kinh tế của cả một quốc gia, thậm chí là toàn cầu. Các nhà kinh tế học theo trường phái kinh tế Áo cho rằng suy thoái kinh tế xuất phát từ tình trạng lạm phát (giá cả leo thang, đồng tiền mất giá). Họ cho rằng đây là những cơ chế tự nhiên của thị trường, thể hiện việc điều chỉnh lại những nguồn lực không được sử dụng hiệu quả trong giai đoạn tăng trưởng.

Ngoài ra, một số nhà kinh tế học khác lại đưa ra nguyên nhân suy thoái kinh tế bắt nguồn từ chính sách quản lý tiền tệ yếu kém. Theo quan điểm của các nhà kinh tế học chủ nghĩa Keynes và những người theo lý thuyết chu kỳ kinh tế cho rằng suy thoái kinh tế chịu tác động bởi các yếu tố khác nhau như: giá dầu, thiên tai, thời tiết, dịch bệnh hoặc chiến tranh.

>>> Xem thêm: Lạm phát là gì? Nguyên nhân và hậu quả của lạm phát

Suy thoái kinh tế bao nhiêu năm 1 lần?

Khi nền kinh tế ở chu kỳ suy thoái sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới sự hoạt động của các doanh nghiệp. Vì vậy, việc nghiên cứu hệ thống lý thuyết của chu kỳ kinh tế, suy thoái kinh tế là nhiệm vụ quan trọng của mỗi quốc gia.

Chu kỳ kinh tế biến động GDP thực tế theo trình tự: Suy thoái, phục hồi, hưng thịnh. Trong đó suy thoái và hưng thịnh là hai pha chính, phục hồi là pha thứ yếu.

Với kinh tế Việt Nam, trong suốt 40 năm qua có hiện tượng suy thoái kinh tế rơi vào những năm cuối cùng của thập niên. Tuy nhiên nhiều người cho rằng đây chỉ là sự kiện trùng hợp.

Xác định chu kỳ kinh tế Việt Nam vẫn còn khá nhiều sự tranh cãi về thời gian giữa biến động xảy ra. Tuy nhiên, chu kỳ kinh tế Việt Nam hiện nay vẫn được xác định là 10 năm 1 lần. Đợt khủng hoảng gần nhất diễn ra vào năm 2008 - sự kiện bùng nổ của bong bóng bất động sản (giá bất động sản tăng quá mức so với giá trị thực). Ở thời điểm hiện tại, chu kỳ kinh tế nước ta dường như đang bước vào những nốt trầm đầu tiên của suy thoái.

Suy thoái kinh tế là điều không ai mong muốn

Hậu quả suy thoái kinh tế

Nguyên nhân suy thoái kinh tế là sự kết hợp giữa những yếu tố nội sinh theo chu kỳ và những cú sốc ngoại sinh. Khi nền kinh tế suy yếu, nhiều ngành nghề, lĩnh vực bị ảnh hưởng nặng nề:

Vận tải biển: Phần lớn các hoạt động giao thương hàng hóa giữa các quốc gia trên thế giới đều được vận chuyển bằng phương thức này. Vì vậy, một khi nền kinh tế suy thoái thì mọi thứ bị đình trệ. Từ dầu thô, nông sản, nguyên vật liệu, xe cộ,… đều ứ đọng, không lưu thông. Các hoạt động giao thương bị ùn tắc làm cho các doanh nghiệp không có hàng bán, không có hợp đồng ký mới, đền bù hợp đồng, thua lỗ,…

Lượng tiêu thụ dầu mỏ là yếu tố đánh giá tình hình tăng trưởng kinh tế ở mỗi quốc gia, khu vực. Khi sự suy thoái diễn ra khiến nhu cầu về dầu mỏ bị suy giảm. Điều này rõ ràng đang báo hiệu sự ì trệ của toàn bộ nền kinh tế.

Thị trường tài chính chứng khoán bị suy giảm do các chỉ số trên sàn giao dịch phản ánh trực quan tình hình kinh tế của mỗi quốc gia.

Tỷ lệ thất nghiệp cao mặc dù các gói kích cầu của chính phủ được đưa ra: Tác động của sự suy thoái khiến tỷ lệ thất nghiệp gia tăng tại nhiều nước, nguy cơ dành cho tất cả, kể cả những quốc gia lớn mạnh. Thất nghiệp gia tăng có thể là mối lo ngại dẫn tới những vấn đề về chính trị, xã hội.

Hoạt động thương mại toàn cầu sụt giảm: Khi cung và cầu giảm sẽ kéo theo các yếu tố khác giảm. Bao gồm tiêu dùng tư nhân, đầu tư của công ty, hoạt động sản xuất - nhập khẩu các mặt hàng, nguyên vật liệu từ thị trường bên ngoài.

Giá trị đồng tiền giảm: Giá trị đồng nội tệ của quốc gia giảm mạnh gây ảnh hưởng tới chính nước đó và những nền kinh tế khác. Đặc biệt là các nước phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu.

Giá nguyên vật liệu thô, hàng hoá giảm: Đặc biệt là giá dầu – yếu tố để đánh giá nhu cầu hàng hoá trên thế giới. Giá hàng hoá giảm mô hình kinh doanh của các doanh nghiệp bị thu hẹp, thậm chí là phá sản.

Suy thoái kinh tế làm nhiều nhà kinh doanh lo lắng

>>> Xem thêm: GDP là gì? Cách tính GDP bình quân đầu người

Dự báo suy thoái kinh tế năm 2023

Dường như, triển vọng không mấy lạc quan về sự phát triển kinh tế toàn cầu của năm 2023. Nối tiếp những tác động nặng nề của Đại dịch Covid-19, bức tranh kinh tế toàn cầu năm 2023 tiếp tục gặp nhiều khó khăn. Dự báo tăng trưởng kinh tế bị chậm lại, tăng cao khả năng suy thoái ngắn hạn, nguy cơ lạm phát cao,...

Ngày 5/12, Cơ quan xếp hạng tín nhiệm quốc tế Fitch Ratings đã dự báo tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) toàn cầu năm 2023 sẽ hạ từ 1.7% xuống 1.4%. Chỉ trong chưa đầy 3 năm, thế giới chứng kiến liên tiếp những cú sốc kinh tế. Nguồn cung hàng hoá toàn cầu không bắt kịp sự gia tăng của nhu cầu tiêu dùng, giá cả leo thang trên toàn thế giới. Những thách thức về sự tăng trưởng cũng liên tục xuất hiện. Nhất là khi cuộc xung đột Nga-Ukraine bùng phát và thảm hoạ tự nhiên làm gia tăng giá lương thực. Nếu thắt chặt chính sách tiền tệ quá mức cũng đẩy nền kinh tế thế giới vào trạng thái suy thoái kéo dài.

Có thể thấy, thế giới đang phải trải qua một giai đoạn khủng hoảng chồng chéo. Từ những căng thẳng địa chính trị, xung đột, lạm phát, nguồn cung và năng lượng gián đoạn. Thời tiết cực đoan, nhiều biến đổi khí hậu. Những thách thức tạo ra những biến động ngoài dự đoán trên các thị trường vốn, tài chính, tiền tệ trên toàn cầu.

Nói như vậy, không có nghĩa là chúng ta không thể làm gì để đối phó với những khó khăn đó. Trong bất kỳ khó khăn nào cũng đều có cơ hội dành cho những người biết nắm bắt thời cơ. Chúng ta vẫn có thể mong đợi vào một sự thay đổi ngoạn mục và rực rỡ hơn so với dự đoán trong thời điểm hiện tại.

Bạn nên phòng bị khi suy thoái kinh tế diễn ra

Như vậy, suy thoái kinh tế không chỉ ảnh hưởng tầm vĩ mô mà còn tác động trực tiếp tới cuộc sống của con người. Trong những thời điểm đó, nhà nước luôn cố gắng đề ra những chính sách phục hồi nền kinh tế. Như một quy luật, nền kinh tế sẽ phục hồi trở lại khi chính sách đúng hướng và vượt qua được tâm bão suy thoái. Trên thực tế, những công ty doanh nghiệp đứng vững trước suy thoái thường là những công ty sẽ phát triển vững bền về sau. Bởi vậy, dù làm ngành nghề gì, là một người làm công bình thường tới chủ doanh nghiệp, hãy lường trước khó khăn rủi ro, sẵn sàng tâm thế đối mặt với những thách thức. 

>>> Tham gia cộng đồng kinh doanh lớn nhất Việt Nam: Vietnam Business News

>>> Xem nhiều bài học kinh doanh, kinh tế hữu ích: Kênh youtube KIEN THUC KINH TE official