Việc nắm được diễn biến kinh tế vĩ mô luôn là điều cần thiết với các nhà đầu tư tài chính, ngay cả với các nhà đầu tư ngắn hạn. Điều này giúp các nhà đầu tư biết được mình đang trong giai đoạn nào của chu kỳ kinh tế tăng hay giảm, triển vọng sắp tới ra sao, để xây dựng được vị thế trong kế hoạch đầu tư phù hợp hơn.

* Yếu tố chính trị trong nước và toàn cầu

- Những thay đổi về địa lý và chính trị cũng ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán. Những quy định mới của chính phủ có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận của doanh nghiệp. Hệ thống quản lý mới của chính phủ có thể làm thay đổi các lĩnh vực ngành nghề nhất định và thậm chí là toàn bộ nền kinh tế.

- Ví dụ như ở khu vực Trung Đông bất ổn thì sẽ đẩy giá dầu tăng, gây ra những khó khăn nhất định.

* Yếu tố về thương mại toàn cầu

- Hiện tại các nền kinh tế có liên quan đến nhau, các nền kinh tế lớn sẽ có tác động và chi phối ví dụ như thuế, phí,... VD như chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc vào năm 2018-2019.

- Các yếu tố về thương mại, xuất nhập khẩu, thuế phí có tác động lớn đến thị trường ví dụ như các ngành được miễn thuế, miễn phí thì lợi nhuận doanh nghiệp sẽ tăng lên,..

* Yếu tố về kinh tế toàn cầu (GDP, CPI)

- Nếu các quốc gia phát triển mạnh, GDP tăng, CPI giảm, các vấn đề liên quan đến lạm phát sẽ thu hút đầu tư, không có những cái ảnh hưởng đến doanh nghiệp.

- Nếu GDP tăng trưởng thấp thì sẽ phản ảnh kết quả hoạt động của các doanh nghiệp trên toàn quốc, ảnh hưởng các yếu tố về thương mại, xuất nhập khẩu.

* Chính sách tiền tệ

- Các doanh nghiệp cá nhân khi lãi suất cho vay giảm cũng sẽ gia tăng đầu tư sản xuất vì chi phí lãi vay bây giờ rẻ và đồng thời cũng có một lượng tiền đẩy vào kênh đầu tư chứng khoán nhằm tìm kiếm cơ hội đầu tư ngắn hạn . Động thái hạ lãi suất này vừa tác động truyền dẫn giúp nền kinh tế tăng trưởng, giúp cho thị trường chứng khoán tăng trưởng.

- Về dự trữ bắt buộc: Thực tế đối với thị trường chứng khoán Việt Nam thì mỗi khi ngân hàng nhà nước thực hiện tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc thì đều khiến cho thị trường chứng khoán giảm sâu và ngược lại khi ngân hàng nhà nước giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc thì đều hỗ trợ giúp cho thị trường chứng khoán tăng mạnh

* Giá dầu, giá vàng

- Tất cả nền kinh tế trên thế giới hiện tại đều phụ thuộc vào dầu, máy móc, xe cộ, phương tiện,... vấn đề về dự trữ dầu, nguồn cung dầu luôn là vấn đề mà phải quan tâm

- Ngoài tiền thì vàng là kênh thanh khoản cao thứ 2 sau tiền. Các quốc gia đa phần là trữ vàng chứ không phải trữ đô-la. Còn hầu hết tiền thì dùng để mua trái phiếu chính phủ hoặc đầu tư.

- Khoáng sản: ví dụ như trong chiến tranh Mỹ- Trung TQ không xuất khẩu đất hiếm sang làm ảnh hưởng đến cổ phiếu của các công ty công nghệ

* Các chính sách pháp luật của từng quốc gia

- Các chính sách về doanh nghiệp, về lãi suất ví dụ như chính sách giảm lãi vay cho doanh nghiệp, 16 ngân hàng cam kết giảm lãi vay -> ngân hàng sẽ bị ảnh hưởng lợi nhuận trong ngắn hạn khi phải hỗ trợ doanh nghiệp nhất là các ngân hàng cổ phần nhà nước -> thì cũng ảnh hưởng đến các cp dòng chứng khoán. hay thông tư 03: ngân hàng phải trích lập dự phòng khoảng 30% các khoản vay trong năm 2021, 100% khoản nợ xấu có cơ cấu liên quan đến covid trích lập trong vòng 3 năm 2021-2023 -> áp lực trích lập Q3, Q4 của ngân hàng khá cao.

* Vấn đề lạm phát

- Lạm phát là giá trị nội tại của một sản phẩm bị giảm đi, đặc biệt là tiền tệ. Việc ổn định giá trị của đồng tiền, về giá cả thì sẽ mang lại tác động tích cực.

* Nội tại của doanh nghiệp, kết quả kinh doanh của công ty

- Có lẽ ảnh hưởng lớn nhất đối với thị trường chứng khoán là kết quả kinh doanh của các công ty. Thu nhập của một công ty là động lực thúc đẩy giá cổ phiếu. Các nhà đầu tư sở hữu cổ phiếu để có thể tham gia vào lợi nhuận của một công ty. Giá cổ phiếu tăng nếu lợi nhuận của công ty tăng và ngược lại giá cổ phiếu giảm nếu lợi nhuận của công ty giảm hoặc tăng trưởng chậm.

* Tâm lý nhà đầu tư

- Tâm lý đóng vai trò nhất định trong việc đưa ra quyết định đầu tư. Vì giá trị của một cổ phiếu dựa trên quy luật cung và cầu nên tâm lý nhà đầu tư đóng một vai trò rất lớn trong thị trường chứng khoán.

- Nếu các nhà đầu tư bi quan về tương lai của thị trường, họ sẽ bán cổ phiếu, điều này khiến cho thị trường đi xuống thấp hơn. Ngược lại, nếu các nhà đầu tư lạc quan về thị trường, họ sẽ mua cổ phiếu dẫn đến thị trường tăng cao. Quan điểm nhà đầu tư giải thích tại sao thị trường chứng khoán lại tăng trong thời kỳ suy thoái và có thể giảm khi nền kinh tế đang hoạt động rất tốt. Ví dụ như nhà đầu tư có thể ảnh hưởng bởi tin xấu, tin giả mà bán tháo cổ phiếu,...

Huy Phan | Theo Diễn Đàn Doanh Nghiệp